Foça, Türkiye'nin İzmir iline bağlı bir ilçedir ve antik çağlardan beri önemli bir tarihe sahiptir. İlçenin tarihi, antik dönemlere kadar uzanmaktadır. İlkçağ'da Phokaia olarak bilinen Foça, antik Yunan döneminde önemli bir İyon kolonisi olarak kurulmuştur.
Foça'nın tarihi M.Ö. 11. yüzyıla kadar gitmektedir. Bu dönemde, Foça'nın çevresindeki adalarda yaşayan Ege Denizi kıyılarındaki İyon kabileleri tarafından kurulmuştur. Phokaialılar, şehirlerini denizcilik ve ticaret faaliyetleriyle öne çıkaran bir topluluk olmuştur.
Foça, M.Ö. 6. yüzyılda Pers hakimiyeti altına girmiş ancak daha sonra Makedonya İmparatorluğu'nun egemenliğine geçmiştir. Ardından Roma İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu'nun bir parçası olmuştur. Orta Çağ boyunca ise Bizans ve Selçuklu dönemlerinde farklı zamanlarda kontrol altında bulunmuştur.
Foça, Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği altına girdiği 15. yüzyıldan itibaren kademeli olarak önemini kaybetmiş, ancak tarih boyunca önemli bir liman kenti olarak varlığını sürdürmüştür. Foça'nın tarihi dokusunda antik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait izler bulunmaktadır.
Günümüzde Foça, tarihî yapıları, antik kalıntıları, güzel plajları ve doğal güzellikleri ile turistler tarafından ziyaret edilen bir destinasyondur. Foça'nın tarihi zenginliği, antik dönemden günümüze kadar uzanan geçmişiyle bu bölgenin kültürel mirasını oluşturur.
